اصول ترجمه همیشه از مواردی است که باید در انواع ترجمهها به زبانهای مختلف رعایت شود. به این معنی که هدف از ترجمه هر مطلب باید هنگام ترجمه در نظر گرفته شود و بر اساس نیاز و استفاده از متن ترجمهشده، مترجم اقدام به ترجمه مطالب کند.
به عنوان مثال کسی که تخصص ترجمه داستان دارد قادر به ترجمه متون علمی و تخصصی نخواهد بود. زیرا ترجمه تخصصی متون نیاز به دانش و اطلاعات کافی در زمینه مورد نظر دارد.
ترجمه زیرنویس هم از این امر مستثنا نیست، مترجم زیرنویس فیلمها و سریالها باید اصول خاصی را در هنگام ترجمه رعایت کند. دقت کافی در ترجمه زیرنویسها امری مهم است، زیرا با یک جمله اشتباه، ممکن است مفهوم قسمت مهمی از فیلم تغییر کند.
مترجم بودن یا داشتن مدرکی که نشان دهد یک فرد سابقه ترجمه دارد، برای ترجمه زیرنویس و متن فیلم کافی نیست.
تواناییهای مترجمی که به ترجمه فیلم مشغول است باید شامل موارد زیر باشد؛
اشراف کامل به فرهنگ و هنر سینما
مترجمی که به ترجمه زیرنویس فیلم مشغول است باید علاقه و دانش کافی نسبت به صنعت سینما داشته باشد. تنها اطلاعات کافی از دستور زبان و دایره لغات در این زمینه نمی تواند کمک کند. مترجم برای ترجمه زیرنویس فیلم و سریال نیاز دارد تا قصه فیلم را به طور کامل متوجه شود و نقدهایی که در رابطه با فیلم نوشته شده است را مطالعه کرده باشد.
مترجم زیرنویس باید علایق سینمایی داشته باشد و پیگیر اخبار و اطلاعات سینمایی باشد.
خلاصه نویسی یک اصل مهم است
بینندهای که از زیرنویس برای دیدن فیلم استفاده میکند، به احتمال زیاد توان متوجه شدن زبان فیلم را ندارد. اما اگر زیرنویس پیش از اندازه طولانی باشد، عمل فیلم دیدن تبدیل به خواندن میشود، زیرا بیننده مجبور است تمام مدت برای فهمیدن داستان فیلم زیرنویس را دنبال کند.
در این صورت بیننده فیلم و صحنههای جذاب را از دست خواهد داد. به همین دلیل نیاز است تا مترجم برای ترجمه زیرنویس فیلم از شیوه خلاصهنویسی استفاده کند تا بیننده درگیر خواندن زیرنویسهای طولانی نشود.
اشراف کامل به هر دو زبان
در محاورههایی که در میان فیلم بین افراد برقرار میشود احتمال دارد اصطلاحات بسیاری استفاده شود. دانستن مفهوم کنایهها و اصطلاحات روزمره هر زبان امر بسیار مهمی است.
مترجم برای ترجمه درست نیاز دارد تا بیشتر اصطلاحات را معادلسازی کند تا برای بیننده جذاب باشد. به عنوان مثال هنگام ترجمه ضربالمثلها از یک زبان به زبان دیگری در زیرنویس فیلم، بهتر است ضربالمثل معادل در زبان دوم نوشته شود.
آشنایی با فرهنگ و زبانی که در فیلم ارائه شده
برای یک ترجمه بدون ایراد و اشکال از زیرنویس، مترجم نیاز دارد با فرهنگ و زبان فیلم آشنا باشد. یک ترجمه ساده از متن فیلم نمیتواند زیرنویس خوبی باشد. مترجم خوب برای ترجمه زیرنویس نیاز دارد، به فرهنگ کشوری که فیلم در آن ساخته شده و موضوعی که در فیلم ارائه شده بسته به فرهنگ آن کشور آگاه باشد.
نویسنده خوبی باشد
مترجم زیرنویس سینمایی باید نویسنده خوبی باشد. محوریت داستان هر فیلم سینمایی یا سریال بر اساس حرفها و محاوره بازیگران میچرخد. مترجمی که نتواند احساس بازیگر را در ترجمه زیرنویس منتقل کند، تنها یک ترجمه تحتالفظی از زیرنویس فیلم ارائه داده است.
یک نویسنده خوب میتواند مترجم خوبی برای ترجمه زیرنویس باشد، اما یک مترجم ساده نمیتواند احساس، الفاظ و اصطلاحات را به زبان دیگری برگرداند و مخاطب را جذب کند.
خلاقیت و حفظ امانت
این مورد بسیار مهمی است که مترجم در حین ترجمه زیرنویس باید به آن توجه داشته باشد. هر مترجمی میتواند با خلاقیت خود جملهها را قابل فهمتر کند، به آن احساس اضافه کند و از یک جمله ساده، داستان بسازد.
اما همه این امور نباید تداخلی با مفهوم اصلی داشته باشد. در نتیجه مترجم خوب زیرنویس فیلم و سریال کسی است که در عین امانتداری، مفهوم را با خلاقیت خود برای بیننده ترجمه کند.